Yaya kazalarında kusur kimde? sorusu, trafik kazaları sonrasında hem tazminat süreci hem de hukuki sorumluluk bakımından en sık gündeme gelen konuların başında gelir. Yayaya çarpma şeklinde gerçekleşen kazalarda kusurun otomatik olarak sürücüye ait olduğu düşünülse de, Türk trafik ve borçlar hukuku uygulamalarında her olay kendi somut koşulları içinde değerlendirilir. Kazanın meydana geliş şekli, tarafların trafik kurallarına uyup uymadığı ve bilirkişi incelemeleri kusur tespitinde belirleyici rol oynar.
Trafik Hukukunda Kusur Tespiti Nasıl Yapılır?
Trafik kazalarında kusur oranı belirlenirken Karayolları Trafik Kanunu, Karayolları Trafik Yönetmeliği ve yerleşik Yargıtay içtihatları esas alınır. Kusur tespiti yalnızca kazanın sonucu üzerinden değil, kazaya giden süreçte tarafların davranışları dikkate alınarak yapılır. Bu nedenle yaya kazalarında kusur kimde? sorusu, olay yeri incelemesi ve teknik değerlendirme olmadan kesin şekilde yanıtlanamaz.
Kusur oranları çoğu zaman bilirkişi raporları ile yüzdelik dilimler halinde belirlenir. Bu oranlar tazminat miktarının hesaplanmasında ve tarafların sorumluluk paylarının belirlenmesinde doğrudan etkili olur.
Yaya Geçidi Kazalarında Uygulanan Ceza Yönetmeliği
| Yaptırım Türü | Açıklama |
|---|---|
| Para Cezası | Yaya geçidinde yayaya çarpılması halinde sürücüye idari para cezası uygulanır. Ceza miktarı; kazanın şiddeti, ihlal türü ve meydana gelen zararın boyutuna göre değişiklik gösterebilir. |
| Hapis Cezası | Kazada ağır yaralanma veya ölüm meydana gelmişse, sürücü hakkında taksirle yaralama veya taksirle öldürme suçlarından hapis cezası gündeme gelebilir. |
| Ehliyetin Geri Alınması | Tekrarlanan ihlaller, alkol etkisi veya ağır sonuçlu kazalarda sürücünün ehliyetine belirli süreyle ya da süresiz olarak el konulabilir. |
Para Cezası
Yaya geçidinde yayaya çarpılması halinde sürücüye idari para cezası uygulanır. Ceza miktarı kazanın ağırlığına göre değişebilir.
Hapis Cezası
Ağır yaralanma veya ölümle sonuçlanan kazalarda sürücü hakkında hapis cezası uygulanması mümkündür.
Ehliyetin Geri Alınması
Tekrarlanan ihlaller veya ağır sonuçlu kazalarda sürücünün ehliyetine geçici ya da kalıcı olarak el konulabilir.
Yaya Kazalarında Sürücünün Kusurlu Sayıldığı Haller
Yaya kazalarının büyük bir kısmında sürücünün dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı davranması kusur nedeni olarak kabul edilir. Özellikle yaya geçitleri ve okul çevreleri gibi alanlarda sürücülerden daha yüksek dikkat beklenir. Bu alanlarda meydana gelen kazalarda kusurun sürücüye yüklenmesi yaygındır.
Sürücünün yaya geçidine yaklaşırken hızını düşürmemesi, geçiş önceliğine uymaması veya görüş mesafesine rağmen yayayı fark etmemesi durumlarında sürücü asli kusurlu sayılabilir. Bu tür durumlarda yaya kazalarında kusur kimde? sorusunun cevabı çoğu zaman sürücü yönünde şekillenir.
Yayanın Kusurlu Kabul Edildiği Durumlar
Her yaya kazasında kusurun tamamen sürücüye ait olduğu söylenemez. Trafik hukukunda yayaların da uyması gereken kurallar bulunmaktadır. Yayanın bu kurallara aykırı davranışı, kusur oranının yaya lehine azalmasına veya tamamen yaya aleyhine oluşmasına yol açabilir.
Yaya geçidi bulunmayan bir noktadan kontrolsüz şekilde yola çıkılması, kırmızı ışıkta geçilmesi ya da araç trafiğini tehlikeye sokacak ani hareketlerde bulunulması halinde yaya kusurlu kabul edilebilir. Bu tür olaylarda yaya kazalarında kusur kimde? sorusu, çoğu zaman yayanın davranışları üzerinden değerlendirilir.
Bazı yaya kazalarında hem sürücünün hem de yayanın kusurlu olduğu durumlar ortaya çıkabilir. Bu tür olaylarda kusur paylaştırması yapılır ve taraflara belirli oranlarda sorumluluk yüklenir. Karma kusur, özellikle görüşün sınırlı olduğu alanlarda veya sinyalizasyon ihlallerinde sıkça görülür.
Bilirkişi raporlarında kusur oranları genellikle %25, %50 veya %75 gibi dilimler halinde belirlenir. Çok düşük oranlı kusurlar ise yayanın kazaya etkisinin sınırlı olduğunu gösterir. Bu noktada yaya kazalarında kusur kimde? sorusu tek taraflı değil, oranlı bir değerlendirme ile yanıtlanır.
Yaya Kazalarında %2 Kusur Ne Anlama Gelir?
Bir yaya kazasında yayanın kusur oranının %2 olarak belirlenmesi, yayanın kazaya etkisinin son derece sınırlı olduğu anlamına gelir. Bu tür oranlar genellikle yayanın genel olarak kurallara uyduğu, kazanın esasen sürücünün ihlallerinden kaynaklandığı durumlarda ortaya çıkar.
%2 gibi düşük kusur oranları, tazminat hesaplamalarında yayanın hak kaybını neredeyse ortadan kaldırır. Bu durumda sürücü ve sigorta şirketi tazminatın büyük bölümünden sorumlu tutulur ve yaya kazalarında kusur kimde? sorusu pratikte sürücü aleyhine sonuç doğurur.
Kusur Oranının Tazminata Etkisi
Yaya kazalarında kusur oranı, maddi ve manevi tazminat miktarının belirlenmesinde doğrudan etkilidir. Yayanın kusurunun düşük olması, talep edilebilecek tazminat miktarının artmasına neden olur. Buna karşılık yayanın yüksek kusurlu bulunması tazminatta ciddi indirimlere yol açabilir.
Bu nedenle kusur oranının doğru tespit edilmesi, hak kaybı yaşanmaması açısından büyük önem taşır. Özellikle bilirkişi raporlarına yapılacak itirazlar, kusur oranının yeniden değerlendirilmesini sağlayabilir.
Yaya kazalarında kusur kimde? sorusu, her olayın kendine özgü şartları çerçevesinde değerlendirilmelidir. Yayaya çarpma durumlarında otomatik bir kusur kabulü yapılmaz; sürücü ve yayanın davranışları birlikte incelenir. Düşük kusur oranları, yayanın kazaya etkisinin sınırlı olduğunu gösterirken, yüksek oranlar yayanın trafik kurallarını ihlal ettiğini ortaya koyabilir.
Bu nedenle yaya kazalarına ilişkin kaza tespitlerinde uzman incelemesi, bilirkişi raporları ve hukuki değerlendirme büyük önem taşır.
Yayaya Çarpma Cezası 2025 Yılında Ne Kadar?
Yayaya Çarpma Cezası 2025 – Para Cezası ve Ceza Puanı
| İhlal Türü | Para Cezası (2025) | Ceza Puanı | Ek Yaptırım |
|---|---|---|---|
| Yaya geçidinde karşıdan karşıya geçen yayaya çarpmak | 3.136 TL | 15 ceza puanı | – |
| Yaya geçidinde karşıdan karşıya geçmeyen yayaya çarpmak | 1.508,50 TL | 10 ceza puanı | – |
| Yayalara yol vermemek | 3.136 TL | 15 ceza puanı | – |
| Yayalara alkollü olarak çarpmak | 6.272 TL | 20 ceza puanı | 2 yıl ehliyetsiz araç kullanma cezası |
Yaya geçidinde geçen yayaya çarpma
Para Cezası: 3.136 TL
Ceza Puanı: 15
Ek Yaptırım: Yok
Yaya geçidinde geçmeyen yayaya çarpma
Para Cezası: 1.508,50 TL
Ceza Puanı: 10
Ek Yaptırım: Yok
Yayalara yol vermemek
Para Cezası: 3.136 TL
Ceza Puanı: 15
Ek Yaptırım: Yok
Alkollü olarak yayaya çarpmak
Para Cezası: 6.272 TL
Ceza Puanı: 20
Ek Yaptırım: 2 yıl ehliyetsiz araç kullanma cezası
Sık Sorulan Sorular – Yaya Kazalarında Kusur Kimde?
Yaya kazalarında kusur, tazminat ve hukuki sorumluluk konuları uygulamada pek çok soru işaretine yol açmaktadır. Aşağıda, yayaya çarpma kazalarıyla ilgili en sık merak edilen sorular, mevzuat ve yerleşik uygulamalar çerçevesinde sade ve anlaşılır şekilde yanıtlanmıştır.
Asli kusurlu bir yaya trafik kazasında tazminat alabilir mi?
Asli kusurlu olan bir yaya, kural olarak kazanın meydana gelmesinde belirleyici rol oynadığı için tazminat hakkını kaybedebilir. Ancak bazı istisnai durumlarda, sürücünün ek ihlalleri varsa sınırlı tazminat gündeme gelebilir. Bu değerlendirme somut olayın koşullarına göre yapılır.
Yaya her zaman haklı mıdır?
Yayalar trafik hukukunda korunmakla birlikte her durumda haklı kabul edilmez. Yayanın trafik kurallarına aykırı davranışı, kusur oranının yaya aleyhine belirlenmesine neden olabilir. Bu nedenle her olayda ayrı bir değerlendirme yapılır.
Kazalarda kusur oranlarını kim belirler?
Kusur oranları öncelikle kaza tespit tutanağı, olay yeri delilleri ve trafik bilirkişisi raporları doğrultusunda belirlenir. Yargılamaya intikal eden dosyalarda nihai değerlendirme mahkeme tarafından yapılır.
Kazada kimin kusurlu olduğunu nasıl öğrenebilirim?
Kusur durumu, kaza tespit tutanağı, sigorta şirketi değerlendirmesi ve bilirkişi raporları incelenerek öğrenilebilir. Taraflar bu tespitlere itiraz etme hakkına da sahiptir.
Yaya geçidinde yayaya çarpmanın cezası nedir?
Yaya geçidinde yayaya çarpılması halinde sürücüye idari para cezası uygulanabilir ve kusur durumu ağırlaşır. Yaralanma veya ölüm varsa ayrıca ceza sorumluluğu da doğabilir.
Trafik kazasında kusurlu tarafın masrafını kim öder?
Kazada kusurlu olan taraf, karşı tarafın uğradığı zararlardan kusuru oranında sorumlu tutulur. Zorunlu trafik sigortası, kusur oranı çerçevesinde devreye girer.
Kazada %100 kusurlu olunursa ne olur?
%100 kusurlu olan taraf, kazadan doğan zararların tamamından sorumlu olur. Bu durumda tazminat talep etme hakkı bulunmaz ve karşı tarafın zararlarını karşılama yükümlülüğü doğar.
Sigorta hangi durumlarda ödeme yapmaz?
Kasıtlı hareketler, alkol veya uyuşturucu etkisi altında araç kullanımı gibi durumlarda sigorta ödeme yapmayabilir. Ayrıca poliçe kapsamı dışındaki zararlar da teminat dışında kalır.
Trafik kazasında tazminat neye göre belirlenir?
Tazminat miktarı kusur oranı, zararın niteliği, maluliyet durumu, gelir kaybı ve olayın sonuçlarına göre belirlenir. Her dosyada farklı hesaplama kriterleri uygulanır.
Yaya üst geçit tabelasını gördüğünde ne yapmalıdır?
Yaya üst geçit tabelasının bulunduğu yerlerde yayaların bu geçitleri kullanması gerekir. Aksi halde meydana gelen kazalarda yayanın kusuru gündeme gelebilir.
Yayaya her zaman yol verilir mi?
Yaya geçitlerinde ve trafik kurallarının öngördüğü alanlarda yayaya yol verilmesi zorunludur. Ancak yayaların da kurallara uygun hareket etmesi gerekir.
Yayaların ve araçların yolu kullanmadaki öncelik hakkına ne denir?
Bu hak, trafik hukukunda “geçiş üstünlüğü” veya “geçiş önceliği” olarak adlandırılır. Kurallarla belirlenmiş bu hakka aykırı davranış kusur doğurur.
Yaya kusurlu ise tazminat alabilir mi?
Yayanın kusurlu olması, tazminat hakkını tamamen ortadan kaldırabileceği gibi bazı durumlarda kusur oranına göre azaltılmasına neden olabilir. Değerlendirme olayın özelliklerine göre yapılır.
Kazada şikayetçi olunursa ne olur?
Şikayet halinde ceza soruşturması başlatılabilir ve sürücünün cezai sorumluluğu incelenir. Şikayet, tazminat sürecinden bağımsız olarak yürütülür.
Kusurlu kişi araç değer kaybı talep edebilir mi?
Tam kusurlu olan kişinin araç değer kaybı talep etmesi mümkün değildir. Kısmi kusur halinde ise kusur oranına göre değerlendirme yapılır.
Hangi trafik kazalarında asli kusur sayılır?
Kırmızı ışık ihlali, yaya geçidinde yayaya yol vermeme ve kontrolsüz şekilde yola çıkma gibi davranışlar çoğu zaman asli kusur olarak kabul edilir.
Trafik kazası bilirkişi raporu kaç günde çıkar?
Bilirkişi raporunun hazırlanma süresi dosyanın kapsamına göre değişmekle birlikte genellikle birkaç hafta içinde düzenlenir. Yoğunluk ve teknik inceleme süresi bu zamanı etkileyebilir.